Upraszczanie Edmunda Niziurskiego zawsze się zemści
2013-03-26, 22:03 | aktualizacja 2013-10-10, 12:10
- Jednym z najważniejszych sposobów rażenia prozy Niziurskiego jest dialog - podkreśla Wojciech Tomczyk, znawca i entuzjasta Edmunda Niziurskiego, dramaturg i scenarzysta.
Posłuchaj
"Księga urwisów", "Niewiarygodne przygody Marka Piegusa", "Klub włóczykijów", "Sposób na Alcybiadesa", "Siódme wtajemniczenie", "Naprzód, wspaniali!", "Adelo, zrozum mnie"… to książki, które wyszły spod pióra Edmunda Niziurskiego.
W latach 60. i 70. cieszyły się wśród młodzieży ogromną popularnością. Potem o pisarzu, urodzonym 88 lat temu, trochę zapomniano - i dopiero dziś widać wyraźnie, że (jak to ujął jeden z jego admiratorów) literatura polska bez Niziurskiego jest nie do wyobrażenia, a jego niezwykły (niewiarygodny, jak przygody Piegusa) język pozwala go postawić nieopodal Witkacego, Gombrowicza i Schulza…
- Książki Niziurskiego tak jak te Bułhakowa czy Marqueza zbyt łatwo nie poddają się obróbce scenariuszowej - mówi Wojciech Tomczyk, znawca i entuzjasta Edmunda Niziurskiego, dramaturg i scenarzysta, m.in. filmu według "Sposobu na Alcybiadesa”.
Według scenarzysty, dialogi, które napisał Niziurski, a które w jego książkach wypowiadają bardzo młodzi ludzie są zupełnie nie do zagrania przez aktorów, którzy mogliby się wcielić w bohaterów książek.
- Tego dialogu młodzieńcy dwunastoletni czy trzynastoletni nie są w ogóle w stanie wiarygodnie podać - tłumaczy Tomczyk i dodaje, że właśnie z tego powodu dialogi się upraszcza, co zawsze obraca się przeciwko adaptatorom.
W programie nadaliśmy następujące utwory (z gwiazdką – po raz pierwszy w Wehikule):
1. * Czerwone Gitary: Pechowy chłopiec (1966) 2’32”
2. Rhythm and Blues (voc. Marek Tarnowski): Butterfingers (1959) 2’47”
3. Filipinki: Do widzenia profesorze (1964) 2’45”
4. * Skaldowie: Na początek mówi się mama (1967) 2’00”
5. * Kawalerowie: Czy ktoś z was mieszkał w beczce (1966) 2’35”
6. Kasia Sobczyk (& Czerwono-Czarni): Zwykły żart (1965) 3’55”
7. * Mira Kubasińska (& Breakout): Czarno-czarny film (1973) 3’13”
Do usłyszenia za tydzień, w Wielką Sobotę,
Agnieszka Obszańska & Jerzy Sosnowski