"W poszukiwaniu Pacanowa" – śladami Koziołka Matołka [POSŁUCHAJ]
2023-04-13, 10:04 | aktualizacja 2023-04-18, 07:04
Koziołek Matołek ma 90 lat. To postać literacka stworzona przez Kornela Makuszyńskiego (tekst) i Mariana Walentynowicza (kolorowe rysunki) w jednej z pierwszych w Polsce historyjek obrazkowych dla dzieci, która ukazała się w 1932 roku.
Koziołek Matołek był bohaterem dziecięcej wyobraźni i "gwiazdą popkultury" w czasach PRL-u. W sklepach można było kupić wzorowane na nim zabawki, a także np. pocztówki z jego podobizną. Jedna z nich, wydana w 1979 roku, okazała się wyjątkowo kontrowersyjna. – Koziołek ubrany jest w mundur, z karabinem. Na drzewie, koło którego przechodzi, siedzi sobie opasła wrona z wielkimi oczami i patrzy, co on robi – opowiada Witold Tchórzewski, kolekcjoner pamiątek związanych ze słynnym komiksem. – W stanie wojennym, kiedy powstała Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, wycofano tę pocztówkę z kiosków ruchu i z poczty. Bo cóż robili ludzie? Dopisywali na tej pocztówce: "WRON-a skona, Koziołek Matołek zwycięży!".
Koziołek Matołek to postać wciąż popularna, mimo że od śmierci obu autorów minęły już dziesięciolecia, a opisane i narysowane przygody tytułowego bohatera niekoniecznie przystają do współczesnej rzeczywistości. Ta powieść obrazkowa należy do kanonu polskiej literatury dziecięcej i jest uznawana za prekursorską w polskim komiksie. W tym roku w obchody włączyło się też – i przygotowało wystawę poświęconą historii Koziołka Matołka – Muzeum Karykatury.
Urodziny koziołka są też okazją do przypomnienia nie tylko postaci znakomitego pisarza Kornela Makuszyńskiego, ale też wybitnego rysownika i grafika Mariana Walentynowicza. Walczył on w trzech wojnach, był korespondentem wojennym. Jego notatki z tego okresu zostały wydane w roku 1974. To postać trochę zapomniana, więc przy tej okazji warto posłuchać o tym ciekawym człowieku i artyście.
Posłuchaj
***
Tytuł reportażu: "Pasja tworzenia"
Autor reportażu: Urszula Żółtowska-Tomaszewska
Data emisji: 12.04.2023
Godzina emisji: 22.09
kc